شناخت اجزای تشکیل دهنده شیرآلات به دلیل اینکه یکی از مهم‌ترین ابزار‌های مورد استفاده برای انسان‌ها شیرآلات می‌باشند می‌تواند کاربردی و جالب باشد. شیرآلات در حوزه‌های مختلفی از جمله ساختمان‌سازی، صنعت، پزشکی و… مورد استفاده قرار می‌گیرد و نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند.
شیرآلات انواع گوناگونی مانند شیرآلات خودکار، دستی، پزشکی، صنعتی و… دارند که در جهت جریان گاز، روغن، بخار، آب و سایر گاز‌ها و مایعات به کار گرفته می‌شوند.
مهم ترین دسته بندی شیرآلات
به طور کلی شیرآلات دارای ۴ دسته کلی می‌باشند که به شرح زیر هستند:
- بدنه که اصلی‌ترین بخش شیرآلات می‌باشد و نقش عمل کنندگی دارد. این جزء در جهت تحمل سختی و فشار طراحی گردیده است.
- دومین قسمت مهم شرآلات محفظه می‌باشد که بخشی از بدنه به شمار می‌رود. در این بخش کنترل جریان مایعات و یا گاز‌ها صورت می‌گیرد.
- بخش مهم دیگری از شیرآلات دیافراگم نام دارد که به عنوان قسمتی از محفظه نقش کنترل جریان مایعات و گاز‌ها را به عهده دارد تا از نفوذ هوا جلوگیری نماید.
- و چهارمین جزء مهم در شیرآلات دسته می‌باشد که به طور عمده برای بسته و باز کردن و یا حتی گرم و سرد کردن شیر به کار گرفته می‌شود و دارای دو نوع پلاستیکی و فلزی است.
در ادامه این مقاله قصد داریم به هریک از اجزای نام برده شده به طور جامع بپردازیم پس تا انتهای مطالب همراه ما باشید.
اجزای تشکیل دهنده شیرآلات کدامند؟
همانطور که می‌دانید شیرآلات از اجزای ریز و درشتی تشکیل می‌شوند که هریک کاربرد متفاوتی دارد و یا به جزء دیگری کمک می‌کند. شناخت این اجزا از مهم‌ترین اهداف این مقاله می‌باشد که در ادامه به شرح تمامی این ازا خواهیم پرداخت.
بدنه
اولین و مهم‌ترین جزء شیرآلات بدنه یا همان (body) آن می‌باشد. این بدنه به طور معمول از فلزاتی همچون فولاد زنگ نزن، آلومینیوم، آهن و یا برنج ساخته می‌شوند اما برخی از آن‌ها نیز از جنس پلیمر هستند. یکی از کاربرد‌های بسیار مهم شیرآلات محافظت از سیال جای گرفته در آن می‌باشد.
سیم و دریچه
از دیگر اجزای تشکیل دهنده شیرآلات می‌توانیم به سیم و دریچه آن اشاره کنیم که در زبان لاتین به آن‌ها نیز می‌گویند.
سیم شیرآلات قظعه فلزی بلندی است که از درون بدنه شیرآلات به خارج آن کشیده شده است. در برخی موارد این سیم با یک محور مرکزی پیچ خورده است و در دیگر موراد این سیم هیچ چرخشی ندارد و به طور مستقیم خارج شده است.
دریچه در شیرآلات بدین گونه است که به سیم متصل می‌باشد و با به چرخش در آمدن سیم، جریان سیال درون شیرآلات به کنترل در می‌آید.
دسته
دسته و یا نام دیگر آن (handle) به یک پوشش مستطیلی و یا گرد گفته می‌شود که وظیفه آن چرخاندن سیم درون بدنه و کنترل کردن جریان سیال می‌باشد و از دیگر اجزای تشکیل دهنده شیرآلات می‌باشد.
این دسته‌ها انواع گوناگونی دارند که به عنوان مثال می‌توانیم به دسته‌های فلزی، چوبی و یا پلیمر اشاره کنیم.
کارتریج
یکی دیگر از مهم‌ترین اجزا تشکیل دهنده شیرآلات مدرن کارتریج و یا همان مغزی شیرآب می‌باشد. این بخش که در داخل بدنه شیرآلات قرار دارد در تنظیم آب گرم و سرد و خروج آن از شیر نقش دارد.
ساختار داخلی کارتریج توسط دو سطح صیقلی و از جنس سرامیک آب‌بندی گردیده است و از دل این سطوح سرامیکی سه مجرا خارج می‌شود. یکی لوبه متعلق به آب گرم، دیگری متعلق به آب سرد و سومی مربوط به خروجی آب از لوله است.
در واقع آب گرم و سرد وارد کارتریج می‌شود و در آنجا با یکدیگر مخلوط می‌گردند اما روش کار آن بدین گونه است که با باز کردن دسته به سمت آب گرم، جریان آب سرد بسته‌تر می‌شود و با باز کردن آب سرد، جریان آب گرم بسته‌تر می‌شود و آب گرم کمتری به داخل کارتریج وارد خواهد شد.
آب پاش مربوط به سر شیر
از دیگر اجزای تشکیل دهنده شیرآلات آبی می‌توانیم به آب پاش سری آن اشاره کنیم. این آب پاش همانطور که از نام آن پیداس در قسمت سر شیرآلات نصب می‌گردد و جریان آب توسط آن با اندازه‌های گوناگون خارج می‌شود. آب پاش‌های شیرآلات دارای انواع مختلفی هستند. برای مثال در برخی شیر‌های دوش و یا ظرفشویی این سری‌ها دارای قابلیت تغییر حالت هستند
لوله
پس از گذر از مجرا‌های کارتریج، آب به سمت لوله شیر حرکت می‌کند و به مقصد بعدی وارد می‌شود. در اصل این بخش رابطی میان کارتریج و سری آب پاش شیر است که می‌تواند دارای انواع گوناگونی از جمله ثابت و یا متحرک باشد.
ارتفاع لوله در شیرآلات بستگی به نوع شیرآلات و کاربرد آن دارد. برای مثال لوله‌های شیر ظرفشویی کشیده و طویل است.
البته لازم به ذکر است که در کنار این قطعات نام برده اجزای کوچک‌تری نیز در شیرآلات به کار برده می‌شوند.
برای مثال اجزایی مانند چاک‌ها، مهره‌های مخصوص و پکینگ‌ها در جهت جلوگیری از نشتی سیال و افزایش عملکرد صحیح شیرآلات مورد استفاده قرار می‌گیرند.
اگر از این اجزای تشکیل دهنده شیرآلات نام برده در شیرآلات استفاده شود، می‌توانند تحت عنوان یک عنصر اساسی در بخش سیستم تأمین سیالات فعالیت کنند. البته لازم به ذکر است که استفاده از هرگونه شیرآلات بستگی به نوع استفاده شما دارد. به طور مثال هدف شیرآلاتی که برای گاز تعبیه شده‌اند این است که از خطر نشتی گاز و یا انفجارات حاصل از آن جلوگیری کنند یا مثلاً شیرآلات آب مخصوص جلوگیری از نشتی آب و رطوبت ساختمان ساخته شده‌اند تا بتوانند جریان آب را نیز کنترل کنند.
بر اساس مطالبی که گفته شد متوجه شدید که شیرآلات بخش مهمی از سیستم‌های تأمین سیالات هستند که با توجه به نوع استفاده ما باید به طور ویژه و جداگانه طراحی و ساخته شوند. البته برای افزایش عملکرد صحیح آن‌ها و جلوگیری از نشتی نا آگاهانه باید به طور مداوم شیرآلات را بررسی کنید و در صورت نیاز آن‌ها را تعویض و یا تعمیر کنید. استفاده از شیرآلات استاندارو با کیفیت نیز یکی از مهم‌ترین بخش‌های مراقبتی در این زمینه می‌باشد.
در کنار اجزایی که در بخش‌های قبل بررسی کردیم، قطعات دیگری نیز در برخی شیرآلات کاربرد دارند که البته در تمامی شیرآلات بدین گونه نیست بلکه برخی شیرآلات دارای قطعات اضافه‌تر هستند که در عملکرد آن‌ها تأثیر می‌گذارد. در این رابطه یکی از آشکار‌ترین مـثال‌ها فیلتر‌هایی هستند که در شیرآلات آب نصب می‌گردد و مانع از عبور ذراتی همچون ماسه و شن می‌شوند. این امر سبب افزایش طول عمر شیرآلات می‌گردد و از خرابی زودرس آن‌ها جلوگیری می‌نماید.
سخن پایانی
شیرآلات بخش جدایی ناپذیر زندگی مدرن بشری هستند. البته شاید پیش از این تصور شما از شیرآلات به شیر‌های آبی مورد استفاده در خانه محدود می‌شده است اما نکته قابل توجه این است که شیرآلات علاوه بر مایعات در کنترل و رساندن جریانات گازی نیز بسیار پر کاربرد هستند و در حوزه‌های صنعتی از مهم‌ترین ارکان به شمار می‌روند.
از این رو آشنایی با شیرآلات و انواع گوناگون آن به شما کمک می‌کند که در کنار خریدی مطمئن‌تر با مزایا و معایب هرکدام از آن‌ها مطلع شوید و بهترین و استاندارد‌ترین شیرآلات‌ها را با توجه به نیاز خود در محل تهیه کنید.
در این مقاله در وب سایت دوان به بررسی اجزای تشکیل دهنده شیرآلات پرداختیم و مهم‌ترین آن‌ها را به شما معرفی کردیم. امیدواریم که با مطالعه این مطالب بتوانید و افزایش آگاهی خود نسبت به شیرآلات موجود در بازار بهترین انتخاب را داشته باشید.